Công quốc Sachsen-Coburg và Gotha (tiếng Đức: Herzogtum Sachsen-Coburg und Gotha) là một nhà nước cấu thành nên Đế quốc Đức, được cai trị bởi dòng Ernestine, chi trưởng của Nhà Wettin. Lãnh thổ của nó nằm trong bang Thüringen và Bayern, Đức ngày nay.[1] Nó tồn tại từ năm 1826 đến Cách mạng Đức năm 1918 thì chế độ quân chủ bị bãi bỏ trên toàn bộ Đế chế Đức. Vào tháng 11 năm 1918, Charles Edward, Công tước Sachsen-Coburg và Gotha, đã buộc phải thoái vị. Năm 1920, phần phía bắc của Công quốc (kể từ năm 1918, bang tự do Gotha; về mặt văn hóa và ngôn ngữ Thüringen) đã được hợp nhất với sáu bang tự do khác để tạo thành bang tự do Thüringen: Sachsen-Weimar-Eisenach (cho đến năm 1918 là một đại công quốc), Sachsen-Altenburg và Sachsen-Meiningen (cho đến năm 1918 là những công quốc), Schwarzburg-Rudolstadt và Schwarzburg-Sondershausen cũng như bang nhân dân Reuss (cho đến năm 1918 là lãnh thổ của Thân vương quốc Reuss-Gera). Phần phía nam của công quốc (kể từ năm 1918 là bang tự do Coburg; về mặt văn hóa và ngôn ngữ Franken), nằm về chót phía nam của các bang Thüringen, là bang duy nhất, sau một cuộc trưng cầu dân ý, đã trở thành một phần của bang Bayern tự do.[2]Tiền thân của Công quốc Sachsen-Coburg và Gotha chính là Công quốc Sachsen-Coburg-Saalfeld, nó chính thức thay đổi quốc hiệu từ năm 1826, khi Công tước Ernst III được thừa kế phần lãnh thổ Gotha sau cái chết không có người thừa kế của Friedrich IV, Công tước xứ Sachsen-Gotha-Altenburg, nhưng đổi lại ông phải mất Saalfeld cho công tước xứ Sachsen-Meiningen. Con trai của Ernst là Công tử Albrecht đã kết hôn với Nữ hoàng Victoria, khởi đầu cho việc Sachsen-Coburg và Gotha trở thành một vương tộc ở Vương quốc Anh. Em trai út của Công tước Ernst là Công tử Leopold được bầu lên ngai vàng của Vương quốc Bỉ, trong khi đó một người em trai khác là Thân vương Ferdinand đã hôn phối với nữ thừa kế Nhà Koháry để tạo ra nhánh Sachsen-Coburg và Gotha-Koháry, sau trở thành vương tộc trị vì Bồ Đào Nha và Bulgaria.Cái tên Sachsen-Coburg-Gotha cũng đề cập đến vương tộc Sachsen-Coburg và Gotha, đóng nhiều vai trò khác nhau trong lịch sử triều đại và chính trị của châu Âu trong thế kỷ 19 và 20. Vào đầu thế kỷ 20, trước Thế chiến thứ nhất, đó là vương tộc của các chủ quyền Vương quốc Anh, Bỉ, Bồ Đào Nha, Bulgaria và Sachsen-Coburg-Gotha. Năm 1910, nhà vua Bồ Đào Nha đã bị phế truất, và điều tương tự cũng xảy ra ở Sachsen-Coburg-Gotha vào năm 1918 và ở Bulgaria năm 1946. Cho đến 2022, một nhánh của vương tộc vẫn trị vì ở Bỉ, Vương quốc Anh, và các lãnh thổ Thịnh vượng chung khác, Simeon II (trị vì năm 1943-46), giữ họ của mình trong khi làm thủ tướng Bulgaria từ năm 2001 đến 2005.